Jeśli masz co najmniej 30 lat, to na pewno pamiętasz program Sonda prowadzony przez nieżyjących już Andrzeja Kurka i Zdzisława Kamińskiego, który emitowany był przez TVP w latach 1977-1989.
Był to chyba jedyny program popularno-naukowy (w czasach kiedy TVP naprawdę miała misję a nie tylko mówiła o niej), który przyciągał przed telewizory całe masy ludzi, bez względu na wiek, wykształcenie i zainteresowania. Ja się urodziłem w 1977 ale odkąd pamiętam, każdy czwartek od godziny 18 spędzałem przed ekranem, czym nie raz doprowadzałem do spięć rodzinnych. Czy teraz jakikolwiek program, wzbudza takie zainteresowanie?
Od tamtej pory powstało wiele podobnych programów. Mamy Galileo na TV4, który chyba najbardziej zbliżył się do pierwowzoru, ale moim zdaniem mu nie dorównał. Jest cała masa Jak to jest zrobione czy Jak to działa na kanałach Discovery, ale to są już marne popłuczyny na poziomie, jaki (niestety) reprezentuje ogół naszego społeczeństwa. Najważniejsze tam jest naklejenie loga producenta i zapakowanie do pudełka. Ale nie dowiedziałem się ani razu, jak cokolwiek jest zrobione.
Słyszałem gdzieś, że Pogromcy Mitów wzorowali się (a przynajmniej inspirowali) Sondą. Nie wiem, ile w tym prawdy. Wydaje mi się, że raczej mało, ale kto wie? Ogląda się ich prawie tak samo dobrze :)
Odkąd internet trafił pod strzechy szukałem programów Sonda. Na torrentach znalazłem kilka, ale prawdziwą skarbnicą okazał się pewien chomikujący gość, którego życiowym celem jest skompletowanie tylu odcinków Sondy, ile się tylko da i udostępnić.
Ściągnąłem je i oglądam od czasu do czasu. Muszę przyznać, że chociaż technika przez te lata mocno poszła do przodu (zwłaszcza jak widzę „zaawansowane” komputery z tamtych czasów) to wiele tematów wciąż jest aktualna. Przynajmniej teoretycznie. Fajnie jest porównać program do rzeczywistości - co się sprawdziło, co jeszcze nie, a co wygląda zupełnie inaczej.
Podobno było 560 odcinków Sondy. Niestety wiele z nich nie przetrwało nawet w archiwum TVP. A na magnetowid nie każdego było wtedy stać a jeśli już to raczej mało kto był zainteresowany nagrywaniem tego programu. Niemniej udało się zebrać jakieś 200 odcinków i są udostępniane za friko. Jest też jeszcze sporo artykułów i innych materiałów związanych z programem, które z czystym sumieniem polecam.